Make care count
A priorikans
De kans voorafgaand aan het starten van de behandeling
Ablatio
Borstamputatie; operatieve verwijdering van de gehele borst, zonder okselklierdissectie
Adenomen, leveradenoom
Een goedaardige tumor in de lever
Adjuvante chemotherapie
Behandeling (radio-, chemo- of hormonale therapie) na operatie
Alimentaire lis
De darmlis die het voedsel vanaf de maag vervoert
Aneurysma
Een plaatselijke verwijding van een slagader
Antecolische techniek
Techniek van RYGB waar lis voor de dikke darm langs gaat
Aortoiliacaal
De overgang van de aorta naar de iliacale (lies) slagaders richting de benen
Best practice
Een middel, techniek of methode die effectiever is dan anderen. Kan als voorbeeld dienen voor het bereiken van kwaliteitsverbetering
Biliopancreatische lis
De darmlis waar na 150 cm alimentaire lis de spijsverteringssappen erbij komen
Bilobaire ziekte
De aanwezigheid van levermetastasen in zowel de linker als rechter leverhelft
BIRADS-classificatie
Breast Imaging Reporting and Data System, een internationale Amerikaanse score om de radiologische diagnostiek voor mammacarcinoom te classificeren
Boostdosis
Een extra serie bestralingen, vaak in een hogere dosis, op een kleiner gebied
Borstcontoursparend
Operatieve verwijdering van de tumor, waarbij de contour van de borst behouden blijft. Dit kan worden bereikt door borstsparend te opereren, maar ook middels een ablatio gevolgd door een directe reconstructie
Borstsparend
Operatieve verwijdering van de tumor, waarbij de rest van de borst behouden blijft. Ook wel lumpectomie genoemd.
Bougiemaat
De bougie is een instrument om de sleevemaat (bij een gastric sleeve) te bepalen
Calorierestrictie
Inname van minder calorieën
Cardiopulmonale comorbiditeit
Ziekte van het hart of de longen
Carotisdesobstructie
Het verwijderen van de plaque of trombus in de halsslagader
Carotisrevascularisatie
Wanneer het stroomgebied van de halsslagader weer functioneel is
Carotisstenose
Een vernauwing van de halsslagader
Cervicale wervelkolom
Nek
Cholangiocarcinoom
Een zeldzame kwaadaardige tumor die ontstaat in de galwegen
Clinicopathologische factoren
Klinische (klachten/verschijnselen) en pathologische (ontstaan van de ziekte) kenmerken
Colorectaal carcinoom
Darmkanker
Colorectale levermetastase
Een uitzaaiing in de lever bij darmkanker
Contralaterale occlusie
Een volledig afgesloten halsslagader aan de andere zijde dan die behandeld gaat worden
CVA
Cerebro Vasculair Accident; beroerte (herseninfarct/hersenbloeding)
Debulking, complete
Een debulking is compleet wanneer er geen tumor meer zichtbaar is in de buikholte
Debulking, primair of interval
Het verwijderen van de primaire tumor, baarmoeder en andere eierstok
Decompressiechirurgie
Chirurgie waarbij de zenuwen ontlast worden
Deformiteiten
Misvorming
Directe reconstructie
Het cosmetisch reconstrueren van de borst tijdens dezelfde operatie waarbij de tumor wordt verwijderd
Disseminatieonderzoek
Onderzoek naar uitzaaiingen van de primaire tumor
Ductaal Carcinoom in Situ (DCIS)
Vermeerdering van kwaadaardige cellen uitgaande van de melkgangen (ducti). Toevoeging van ‘in situ' betekent een voorstadium van borstkanker.
Endovasculaire procedures
Benadering via een slagader zoals slagader in de lies
ER
Oestrogeen receptor
EVAR
Endovasculaire Aneurysma Repair, het herstellen van een aneurysma benaderd vanuit de slagader
Eversie endarteriectomie
Wanneer de halsslagader dwars wordt doorgenomen en binnenstebuiten gekeerd om de plaque of trombus te verwijderen en vervolgens de continuïteit te herstellen
Exploratie, chirurgische
Bepaling van uitgebreidheid van de tumor middels een (kijk)operatie met als doel te bepalen of de tumor kan worden verwijderd
Extra-hepatische ziekte
Verdere uitzaaiing van darmkanker buiten de lever
Galwegdrainage
Draineren van de galblaas en galwegen, evt. door middel van een stent in de galwegen voor verbetering van de doorgankelijkheid
Gastric sleeve
Techniek waarbij alleen de maag wordt verkleind
Gecentraliseerd
Zorg voor een bepaalde aandoening die wordt aangeboden in een gelimiteerd aantal centra. Doordat deze zorg zich in een aantal ziekenhuizen centreert is er veel expertise aanwezig.
Gecombineerde uitkomstmaat
Een combinatie van uitkomsten die samengevat wordt in 1 maat
Geconverteerd
Wanneer blijkt dat de benadering via de slagader niet lukt
Geïnstrumenteerd, ongeïnstrumenteerd
Chirurgie waarbij al dan niet instrumentatie, zoals cages en schroeven, wordt gebruikt
Genexpressieprofiel
Een profiel (schets) van de mate waarin een gen ‘tot expressie komt’ in een bepaalde cel.
Geriatrische
Betrekking op de oudere mens (bijvoorbeeld medische zorg voor de oudere mens)
Getromboliseerd
Het oplossen van een stolsel in het bloedvat
Hemihepatectomie
Excisie van de linker of rechter leverhelft
Hepatocellulair carcinoom
Een kwaadaardige tumor die uitgaat van de levercellen
Her-2-receptor
Human epidermal growth factor receptor 2. Eiwit (antigeen) dat zich bevindt op de celwand van bepaalde borstkankercellen en deze cellen het signaal geeft om te delen
Hormoonreceptor
Een eiwit op borstkankercellen die de gevoeligheid voor hormonale therapie bepaalt
Immunotherapie
Behandeling met medicijnen die een afweerreactie tegen kankercellen stimuleren
Immuun checkpointremmers
Medicijnen die het afweersysteem beïnvloeden waardoor tumorcellen kunnen worden aangevallen door het eigen afweersysteem van de patiënt
Indicatiegebied
Alle ziekten of diagnoses waarvoor een bepaalde behandeling gegeven wordt
Inductiechemotherapie
Chemotherapie die wordt gegeven voorafgaand aan de operatie met als doel de tumor te verkleinen
Infrarenale, suprarenale
Onder en boven de nierslagaders
Intra-arteriële behandeling
Behandeling die plaatsvindt via een katheter die in de lies wordt ingebracht tot in het hoofd
Intraveneuze behandeling
Behandeling waarbij de toedieningsvorm van het geneesmiddel met behulp van een injectie direct in de ader plaatsvindt
Invasief mammacarcinoom
Vermeerdering van kwaadaardige cellen in de borst; toevoeging van 'invasief' betekent dat de tumor in staat is zich te verspreiden
Irradicale resectie
Resectie waarbij tumorweefsel is achtergebleven
Irresectabel
Niet in zijn geheel weg te halen bij operatie
Jejuno-jejunostomie
Verbinding dunne darm met volgende stuk dunne darm
Kanaalstenose
Vernauwing van het wervelkanaal
Klinisch genetisch onderzoek
Het verzamelen van medische gegevens en DNA-onderzoek, in het onderzoek naar erfelijkheid
Klinische stadiëring
Bepaling van de uitgebreidheid van de tumor waarop het behandelplan wordt gebaseerd.
Laparoscopisch
Kijkoperatie
Laparotomie
Open buikoperatie, operatie waarbij de buik wordt geopend door middel van een snede in de buikwand
Locoregionaal uitgebreid
In hetzelfde lichaamsdeel/gebied
Lumbale wervelkolom
Lage rug
Lumpectomie
Borstsparend
Lymfekliermetastasering, macroscopische
Aanwezigheid van kankercellen in de lymfeklieren (uitzaaiingen).
Mamma
Borst
Mastectomie
Borstamputatie; operatieve verwijdering van de gehele borst, inclusief okselklierdissectie
Mediastinum
Ruimte in borstkas tussen beide longen
Mesenteriale venster, opening of poort
Ruimte tussen de darmen achter de verbinding van de dunne darm met de volgende dunne darmlis
Morbide obesitas
Ziekelijk overgewicht: obesitas met een Body Mass Index (BMI) van 35kg/m2 of hoger met comorbiditeit of BMI van 40kg/m2 of hoger
Multivariate regressie-analyse
Analyse die test of er een verband is tussen meerdere variabelen en de uitkomstmaat
Multiviscerale resectie
Resectie waarbij door doorgroei meerdere organen (deels) worden verwijderd
Neo-adjuvante therapie
Behandeling (radio-, chemo- of hormonale therapie) voorafgaand aan een operatie
Neurodegeneratieve
Aandoening van het zenuwstelsel waarbij in de loop der jaren zenuwcellen afsterven
Neurologisch event
Wanneer per- of postoperatief blijvende neurologische uitvalsverschijnselen optreden.
Niet-invasieve behandeling
Behandelmethode waarbij geen medische apparatuur of anderszins het lichaam binnendringt
Obstructie
Het stoppen van normale darmpassage als gevolg van een obstructie (zoals een tumor)
Oculair melanoom
Een kwaadaardige huidtumor die ontstaat in het oog
Oesophagitis
Ontsteking van de slokdarm
Okselklierdissectie
Operatieve verwijdering van klieren in de oksel
Open-dicht
Een operatie waarbij tijdens de procedure blijkt dat de tumor niet volledig kan worden verwijderd en het operatiegebied weer wordt gesloten
Ovariumcarcinoom
Een kwaadaardige tumor uitgaande van de eierstok
Pancreastumor
Alvleeskliertumor
Pancreatoduodenectomieën
Verwijderen van de kop van de alvleesklier samen met de galblaas, de twaalfvingerige darm en een deel van de galwegen
Parenchymresectie, anatomische
Verwijderen van longweefsel in de vorm van één of meerdere longkwabben
Patchplastiek
Techniek waarbij na het operatief verwijderen van de trombus of plaque een stukje kunststof of venewand wordt ingehecht
Percutane ablatieprocedures
Ablatieprocedures zoals RFA waarbij een speciale naald door de huid heen in de tumor wordt geplaatst, zonder dat hier een operatie voor nodig is
Perforatie
Het ontstaan van een gaatje in de darm, waardoor darminhoud in de buik terecht komt
Periampullaire tumor
Tumor in of rondom de kop van de alvleesklier waarvan niet bekend is uit welke type weefsel deze is ontstaan
Petersens ruimte
Een ruimte die ontstaat achter de verbinding tussen de maag en de dunne darm
Positieverificatie
Bevestiging van de locatie en uitgebreidheid van de longtumor voordat de bestralingsbehandeling wordt gestart
PR
Progesteron receptor
Propensity score
Een score die het effect van een behandeling meet, gegeven de risicofactoren die de keuze voor deze behandeling hebben beïnvloed
Pylorus
Kringspier tussen de maag en twaalfvingerige darm
Recidiefstenose
Wanneer de behandelde zijde opnieuw vernauwd is
Recidief, tumorrecidief
Terugkeer van ziekte, op oorspronkelijke locatie (lokaal) dan wel in de buurt (regionaal)
Redo-operaties
Heroperatie middels een bariatrische techniek wegens onvoldoende gewichtsverlies of klachten na de vorige ingreep
Registratiestudies
Wetenschappelijk onderzoek waar het effect van een nieuwe behandeling wordt beschreven
Re-interventie, diagnostisch of therapeutisch
Een ingreep ter uitsluiting (diagnostisch) of behandeling (therapeutisch) van een complicatie van een eerdere behandeling
RFA
Radiofrequente ablatie (RFA) is een techniek waarbij tumorcellen door verhitting worden gedood
Roux-en-Y Gastric bypass
Techniek waarbij de maag wordt verkleind en de afvloed een deel van de darm waar veel voedingsstoffen worden opgenomen wordt omzeild en wordt aangesloten op een stuk dunne darm verderop
Ruptuurkans
De kans dat de vaatwand bij een verwijding van de slagader scheurt
Sacculair
Een asymmetrische verwijding van de slagader
Segment
Anatomische onderverdeling van de longkwabben naar de vertakkingen van de hoofdbronchi
Serosale doorgroei
Doorgroei in de buitenste epitheel laag rondom de organen
Spinaalchirurgie
Chirurgie van de wervelkolom
Spinale metastasen
Uitzaaiingen in de wervelkolom
Symptomatische
Wanneer er symptomen optreden als gevolg van de vernauwing in de halsslagader
Synchrone levermetastasen
Levermetastasen die worden gediagnosticeerd ten tijde van het vaststellen van de primaire tumor
TEA
Trombo-endarteriëctomie waarbij middels een incisie de trombus of plaque wordt verwijderd
TIA
Transient Ischemic Attack; herseninfarct waarbij de klachten binnen 24 uur verdwijnen
Toevalsvariatie
Verschil in resultaten op basis van toeval, bij een laag volume is de toevalsvariatie groot en bij een hoog volume is de toevalsvariatie kleiner
Toxiciteitsprofiel
Overzicht van de verschillende bijwerkingen die kunnen optreden ten gevolge van een bepaalde behandeling
Transsectie
Incisie dwars op de lengterichting
Tumormarker CEA
Carcino embryonaal antigeen (CEA) is een tumormarker die normaal gesproken in zeer lage concentratie in het bloed aanwezig is. Een verhoogde waarde kan wijzen op kanker.
Tumorpositieve snijrand
Aanwezigheid van kankercellen in het weefsel rondom de uitgenomen tumor
Unforeseen N2
Onverwachtse lymfekliermetastase in het mediastinum na de operatie, waardoor initieel geen operatie-indicatie zou zijn geweest
V-POSSUM-score
Een score die iets zegt over de kans op overlijden