Alvleesklierkanker – DPCA

Alvleesklierkanker – DPCA

Dutch Pancreatic Cancer Audit (DPCA)

Ieder jaar krijgen ongeveer 2.800 Nederlanders de diagnose alvleesklierkanker (pancreaskanker). Deze ziekte wordt vaak pas ontdekt als het al vergevorderd is. Dit maakt de behandeling moeilijker en de kans op overleven klein. De kans op overleven is het grootst als de tumor operatief verwijderd wordt. Dit kan alleen als de tumor niet te ver is doorgegroeid en er geen uitzaaiingen zijn. Slechts 20% van de patiënten komt in aanmerking voor een operatie.

Kwaliteitsregistratie DICA Alvleesklierkanker
Via onze kwaliteitsregistratie DICA Alvleesklierkanker (DPCA) verzamelen en analyseren we klinische gegevens van patiënten die een chirurgische behandeling ondergaan voor alvleesklierkanker.. Jaarlijks worden er rond de 1.000 patiënten opgenomen in deze registratie. Zorgprofessionals gebruiken de inzichten om de kwaliteit en effectiviteit van de zorg te beoordelen en te vergelijken met die van andere ziekenhuizen. Zo kunnen zij het zorgproces en daarmee de zorg aan patiënten met alvleesklierkanker verbeteren.

Deze registratie is in 2014 op verzoek van de Dutch Pancreatic Cancer Group (DPCG) opgezet. De DPCG is een landelijke multidisciplinaire werkgroep van gastro-intestinaal chirurgen, MDL-artsen, medisch oncologen, radiologen, radiotherapeuten, pathologen, diëtisten en verpleegkundig specialisten.

Resultaten

PORSCH
Dit eerste afgeronde landelijke implementatieproject meet de effecten van een app-gestuurd best practice algoritme voor vroege herkenning en de behandeling van complicaties na een operatie aan de alvleesklier. Dit project, waar 1.805 patiënten aan meedoen, liet zien dat het zorgalgoritme leidde tot nagenoeg een halvering van postoperatieve complicaties en sterfte door invoering van dit best practice algoritme.

PACAP-1 project
PACAP staat voor Dutch Pancreatic Cancer Project en is een project van de DPCG. Het kwaliteitsproject PACAP-1 had als doel de overleving en kwaliteit van leven van patiënten met een pancreascarcinoom in Nederland te verbeteren door middel van de implementatie van alle best practices. Deze best practices werden geïdentificeerd op basis van data vanuit deze alvleesklierregistratie, PACAP-PROMs en NKR. Hoewel PACAP-1 geen verbetering van overleving en kwaliteit van leven aantoonde, liet deze studie zien dat een nauwe landelijke- en regionale samenwerking om maatwerk vraagt als het gaat om de implementatie van nieuwe best practices. Hierbij is het monitoren door de DICA Alvleesklierkanker (DPCA) van essentieel belang gebleken.

Internationale samenwerkingen
Er zijn veel internationale samenwerkingen opgezet, waaronder de internationale alvleesklierkankerregistratie genaamd GAPASURG (Global Audits on PAncreatic SURGery). Dit is het internationale samenwerkingsverband van de American College of Surgeons: National Surgical Quality Improvement program (ASC – NSQIP), Dutch Pancreatic Cancer Audit (DPCA), Deutsche Gesellschaft für Allgemein- und Viszeralchirurgie: Studien-, Dokumentations- und Qualitätssicherung (DGAV-StuDoQ) en de Swedish National Pancreatic and Periampullary Cancer Registry (SNPPC).

Patiëntgroep

In deze registratie verzamelen we gegevens van patiënten die een operatie hebben ondergaan vanwege:

  • primaire kwaadaardige tumoren aan de alvleesklier, bijvoorbeeld pancreascarcinoom, distaal cholangiocarcinoom, papilcarcinoom, duodenumcarcinoom, pyloruscarcinoom, neuro-endocriene tumoren van het pancreas;
  • primaire goedaardige tumoren of voorstadia van alvleesklier, bijvoorbeeld intraductaal papillair mucineus neoplasma (IPMN), mucineus cystadenoom, sereus cystadenoom;
  • verwijdering van de twaalfvingerige darm waarbij de alvleesklier wordt gespaard, bijvoorbeeld voor familiaire adenomateuze polyposis (FAP);
  • uitzaaiingen in de alvleesklier;
  • chronische alvleesklierontsteking (pancreatitis) waarvoor verwijdering van de kop of staart van de alvleesklier nodig is.

De volgende behandelingen vallen buiten de alvleesklierkankerregistratie:

  • galwegverwijderingen waarbij de alvleesklier wordt gespaard;
  • tumoren die vanuit de maag, dikke darm of andere organen in de alvleesklier groeien;
  • wigexcisie van de twaalfvingerige darm.
  • Leren en verbeteren

    De keuzemogelijkheden rondom de chirurgische behandeling van alvleesklierkanker zijn beperkt. Het belangrijkste doel vanuit de registratie is daarom het informeren van de patiënt met patients-like-me inzichten in risico’s en uitkomsten van de behandeling. Ook patiënt-gerapporteerde uitkomsten zijn hier een belangrijke bron in.

    Deelnemers van de DPCA ontvangen wekelijks een geactualiseerde terugkoppeling van hun eigen resultaten, afgezet tegen het landelijk gemiddelde (benchmarkinformatie). Hierbij worden inzichten weergegeven van verschillende  uitkomsten zoals radicaliteit en verschillende complicaties, aantal uitgevoerde operaties. Het is de ambitie van de DPCA om ook de kwaliteit van zorg van de andere behandelmodaliteiten rondom alvleesklierkankerzorg verder inzichtelijk te maken.

    Leren en verbeteren
Arts
Clinical Audit Board DPCA
  • Voorzitter: Dhr. dr. B.A. Bonsing, chirurg, LUMC, Leiden
  • Dhr. prof. dr. O.R.C. Busch, chirurg en voorzitter DPCG, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Dhr. dr. B. Groot Koerkamp, chirurg en epidemioloog, Erasmus MC, Rotterdam
Arts-onderzoeker DPCA
  • Mw. drs. T.E. Hendriks,  Amsterdam UMC, Amsterdam en LUMC, Leiden
Wetenschappelijke commissie DPCA
  • Voorzitter: Dhr. prof. dr. M.G.H. Besselink, chirurg en bestuurslid DPCG, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Dhr. M.F. Bijlsma, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Dhr. dr. L.A.A. Brosens, patholoog, UMC Utrecht, Utrecht
  • Dhr. prof. dr. M.J. Bruno, MDL-arts, Erasmus MC, Rotterdam, bestuurslid DPCG
  • Dhr. prof. dr. O.R. Busch, chirurg, Amsterdam UMC, Amsterdam, bestuurslid DPCG
  • Dhr. prof. dr. C.H.J. van Eijck, chirurg, Erasmus MC, Rotterdam
  • Dhr. dr. S. Festen, chirurg, OLVG, Amsterdam
  • Mevr. dr. L.G.M. van der Geest, onderzoeker, IKNL, Utrecht
  • Mw. J. Glas, patiëntvertegenwoordiger, Living With Hope Foundation (LWHF), Utrecht
  • Dhr. dr. B. Groot Koerkamp, chirurg, Erasmus MC, Rotterdam
  • Dhr. dr. I.H.J.T. de Hingh, chirurg, Catharina Ziekenhuis, Eindhoven, bestuurslid DPCG
  • Mw. dr. J.E. van Hooft, MDL-arts, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Dhr. prof. dr. G. Kazemier, chirurg, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Mw. prof. dr. H.W.M. van Laarhoven, medisch oncoloog, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Mw. dr. S.A.C. Luelmo, medisch oncoloog, LUMC, Leiden
  • Dhr. dr. V.E. de Meijer, chirurg, UMCG, Groningen
  • Dhr. dr. I.Q. Molenaar, chirurg, UMC Utrecht, Utrecht, bestuurslid DPCG
  • Dhr. dr. G.A. Patijn, chirurg, Isala Klinieken, Zwolle
  • Dhr. dr. H.C. van Santvoort, chirurg, St. Antonius Ziekenhuis, Utrecht/Nieuwegein
  • Dhr. dr. M. Stommel, chirurg, Radboudumc, Nijmegen
  • Dhr. dr. G. van Tienhoeven, radiotherapeut en bestuurslid DPCG, Amsterdam UMC, Amsterdam
  • Mw. drs. J.M.P.G.M. de Vos, medisch oncoloog, Maastricht UMC+, Maastricht
  • Mw. dr. J.W. Wilmink, medisch oncoloog, Amsterdam UMC, Amsterdam