• Nieuws
• DICA jaarrapport 2018: investeren in kwaliteitsregistraties loont

Het DICA jaarrapport over 2018 staat uitgebreid stil bij de vraag wat tien jaar investeren in kwaliteitsregistraties heeft opgeleverd. Het antwoord: veel. Er worden nog voortdurend belangrijke stappen gezet in slimmer registreren én het terugdringen van de registratielast, het verbeteren van patiëntfeedback en de registratie van het gebruik van dure geneesmiddelen. Ook zijn er interessante ontwikkelingen op onder andere het gebied van de behandeling van melanoom en in de bariatrische chirurgie.   
       
Het jaarverslag stelt vast dat medisch specialisten nog steeds een relatief beperkt inzicht hebben in de behandeluitkomsten van hun patiënten, en hoe die zich verhouden tot de uitkomsten van collega’s. Sinds de eerste clinical audit in Nederland, nu 10 jaar geleden, ziet DICA het als haar missie om hier verandering in aan te brengen.

“Dat het effect zo ver zou reiken als nu het geval is, hebben we niet kunnen voorzien. Betrouwbare kwaliteitsdata die de medisch specialist in staat stelt zichzelf te verbeteren, begint steeds meer een vaste plek te krijgen in de zorg”, stelt DICA-directeur Eric-Hans Eddes vast. De ultieme uitdaging voor de komende jaren is volgens Eddes “de beschikbare data ontsluiten voor overleg met de patiënt in de spreekkamer: ‘shared decision making’.”
 
Slimmer registreren
Eén van de focuspunten van vandaag is ‘slimmer registreren’. In 2018 startte DICA een project om uniformiteit binnen de DICA registraties te stimuleren. Het project heeft als doel data meer waarde te geven en tegelijkertijd de registratielast te verminderen door modulair, generiek te werken. Doordat registraties tot nu toe autonoom ontwikkeld werden, is de manier waarop bijvoorbeeld een complicatie wordt geregistreerd voor iedere registratie verschillend. Het type complicatie waarin men geïnteresseerd is, verschilt per registratie. Ook de schaal die gebruikt wordt om de ernst van de complicatie vast te stellen verschilt. Daar gaat het project iets aan doen, door uniformiteit in de aanpak te bevorderen. 
 
Terugdringen registratielast
Beter en slimmer registreren en intussen de registratielast terugdringen, kan dat? Ja, door uniformeren en vereenvoudigen. DICA wil dat een ziekenhuis voor alle registraties maar één keer de data hoeft om te zetten naar de schaal van DICA, door die schaal voor alle registraties te uniformeren. Daarnaast is het de bedoeling dat een ziekenhuis dat gebruik maakt van een (inter)nationale standaard om gegevens vast te leggen, gewoon die standaard kan gebruiken. Denk hierbij aan standaarden als SNOMED of Zorg Informatie Bouwstenen. Het grote doel: zorgen dat alles wat al goed vastgelegd is, zonder omzetting kan worden aangeleverd. 
 
Melanoom
Het aantal Melanoom-behandelingen in Nederland is de afgelopen jaren gestegen. Zorgverleners zetten systemische therapie in, met chemotherapie, doelgerichte therapie en immunotherapie. Recente analyses laten zien dat de overlevingsduur van patiënten met een Melanoom in de afgelopen jaren is verhoogd. De 2-jaars overleving van patiënten die behandeld werden met systemische therapie nam toe van 25% naar 38%. Daarnaast heeft de snelle beschikbaarheid van nieuwe geneesmiddelen geleid tot een stijging in het aantal van patiënten dat een gevorderd melanoom overleven. 

Patientenfeedback
Uiteraard gaat het goede werk voort. Zo zullen artsen met PROMs (Patient Reported Outcome Measures) meer aandacht besteden aan de kwaliteit van leven van melanoompatiënten. Deze gegevens kunnen in combinatie met de kosten van systemische therapie, die in deze studieperiode ongeveer 110 miljoen euro bedroegen, mogelijk meer inzicht verschaffen in de kosteneffectiviteit van de nieuwe melanoombehandelingen. 
Duidelijk is dat het meten én bespreken van PROMs tussen patiënt en arts de communicatie tussen beiden verbetert. Aspecten van kwaliteit van leven die anders onbesproken blijven, komen aan bod in de spreekkamer. Ondanks de potentie van PROMs gaat de implementatie veelal gepaard met uitdagingen. DICA’s Patientfeedback team volgt de ontwikkelingen rondom PROMs en PREMs nauwgezet.
 
Dure geneesmiddelen
Van veel dure geneesmiddelen is niet altijd bekend wat de effectiviteit hiervan is. Deze geneesmiddelen kunnen daarnaast een bedreiging vormen voor kostenbeheersing en toegankelijkheid van de zorg. Alle reden om het project ‘DICA geneesmiddelen’ te beginnen om geneesmiddelengebruik te koppelen aan klinische uitkomsten. Zo kan de echte waarde van dure geneesmiddelen worden vastgesteld. En dat maakt het weer mogelijk om de juiste behandeling voor de patiënt te kiezen. 

Bariatrische chirurgie
Interessante ontwikkelingen zijn er ook bij de bariatrische chirurgie. Er is een afname zichtbaar in het aantal ernstige complicaties na bariatrische chirurgie (van 4% in 2015 naar 1,1% (milde complicatie) en 2,9% (ernstige complicatie) in 2018. Daarnaast blijkt een significante gewichtsreductie bij patiënten met morbide obesitas. Van de patiënten die een follow-up-afspraak plannen heeft 95% een optimale total weight loss (TWL) van meer dan 20%. Van deze patiënten heeft na drie jaar nog steeds circa 88% een optimale TWL. 

De DATO heeft inmiddels meer dan 45.000 bariatrische ingrepen geregistreerd. Omdat overgewicht in Nederland een toenemend probleem is, zal het aantal bariatrische ingrepen de komende jaren blijven stijgen. Patiënten die op de lange termijn weer aankomen in gewicht of niet het gewenste gewichtsverlies kunnen behouden, zullen op den duur in aanmerking kunnen komen voor een revisie ingreep. De DATO gaat vanaf 2019 de oorzaken van revisie chirurgie registreren.