• Nieuws
• Ontbrekende gegevens

Om tot betrouwbare vergelijkingen en analyses te komen, is een goede methodologie nodig. In vier delen beschrijven wij de belangrijke rol die methodologie bij DICA speelt. Onderstaande blog betreft deel 3 waarin het ontbreken van gegevens wordt besproken. Deel 1 en deel 2 zijn gepubliceerd in mei en juni en deel 4 publiceren wij respectievelijk in augustus 2017.

Onvolledige data
Bij alle registraties komt het voor dat niet alle benodigde data voor iedere patiënt zijn ingevoerd. Het ontbreken van gegevens kan ontstaan doordat niet alle uitgevraagde items bekend zijn bij de zorgprofessional of door invoerfouten in Survey. Vanzelfsprekend kunnen onvolledige data in verschillende mate van invloed zijn op de analyses en uitkomsten. Hoe voorkomt DICA mogelijke ongewenste situaties en wat doet DICA wanneer belangrijke gegevens toch ontbreken?

Wat doet DICA om het ontbreken van gegevens te voorkomen?
Wanneer verplichte velden niet of incorrect zijn ingevoerd, wordt dit teruggekoppeld via een signaleringslijst naar de persoon die registreert. Deze signaleringslijst biedt een duidelijk overzicht welke gegevens aangevuld of aangepast dienen te worden. Daarnaast wordt door helpteksten - het inbouwen van condities (het wel/ niet tonen van vragen afhankelijk van wat er relevant is voor de desbreffende patiënt) en validaties (meldingen indien onwaarschijnlijke gegevens worden geregistreerd) - het aantal invoerfouten tot een minimum beperkt. Hiermee ondervangt DICA zoveel mogelijk onvolledige en fout ingevoerde patiëntgegevens in Survey om daarmee de validiteit zo hoog mogelijk te houden.

Wat doet DICA wanneer er tóch gegevens ontbreken?
Voor alle registraties is er vastgelegd welke gegevens minimaal geregistreerd moeten worden om de patiënt mee te rekenen bij het analyseren van de data. Denk hierbij aan de operatie- of behandeldatum en het type operatie. Indien één of meer van deze gegevens niet bekend zijn, wordt de patiënt niet meegenomen in de analyses van de kwaliteitsregistratie. Dit kan betekenen dat het aantal ingevoerde patiënten afwijkt van het daadwerkelijke aantal behandelde patiënten in een ziekenhuis.

Ontbrekende gegevens in de basis- en indicatorenrapportage
Niet in alle gevallen wordt er teruggekoppeld in de basisrapportage dat er gegevens ontbreken. Dit gebeurt alleen wanneer de variabele landelijk gezien bij ≥5% van de patiënten ontbreekt. Hier is voor gekozen om de basisrapportage overzichtelijk te houden. Voor de indicatorenrapportage gelden andere regels. Patiënten bij wie één of meerdere items uit de noemerberekening ontbreken, worden niet meegenomen in de indicator. Missen er items in de berekening van de teller, dan  worden deze wel meegenomen in de berekening, maar als ‘nee/ niet’ geteld.

Ontbrekende gegevens voor volledigheidsindicator
De meeste registraties hebben een “volledigheidsindicator”. Deze indicator geeft het aantal patiënten weer welke volledig zijn ingevoerd. Onder “volledig” wordt hier verstaan dat alle informatie om alle (externe) indicatoren te berekenen bekend is. Patiënten waarbij informatie als “onbekend” geregistreerd staat, worden binnen deze indicator dus als niet-volledig beschouwd.

Ontbrekende gegevens voor berekenen casemix
Gegevens over casemixfactoren worden verzameld om de zorgzwaarte van patiënten in kaart te kunnen brengen (lees meer over casemix). Voor het omgaan met ontbrekende gegevens in de case-mix zijn een aantal vuistregels opgesteld:

1. Ontbrekende variabelen waarbij de aanwezigheid een verzwaring van de casemix zou betekenen en de antwoordoptie ‘nee’ een mogelijkheid is (zoals bijvoorbeeld bij comorbiditeit) worden beschouwd als ‘nee’.
2. Voor items waar geen antwoordoptie ‘nee’ mogelijk is (zoals bijvoorbeeld bij leeftijd) en waar meer dan 5% van de waarden ontbreken, wordt een groep onbekend gemaakt.
3. Wanneer een ziekenhuis bij meer dan 15% van de patiënten ontbrekende case-mixfactoren heeft, wordt dit ziekenhuis geëxcludeerd van de casemix gecorrigeerde analyse.

DICA streeft naar een zo volledig en betrouwbaar mogelijke terugkoppeling van de gegevens in de kwaliteitsregistraties. Het is een belangrijk onderwerp dat behandeld wordt binnen de methodologische raad.

Wilt u meer lezen over de methodologie bij DICA? In de white paper, een uitgebreid document met beschrijving van de methodologie bij DICA, staan de uitgangspunten voor betrouwbare en valide terugkoppelingen.